1 Συμπτώματα και σημεία με μεγάλη ευαισθησία, αλλά μικρή ειδικότητα είναι: αδυναμία, κούραση, ανορεξία, ορθοστατική υπόταση ή ζάλη. Πιο ειδικά ευρήματα είναι η υπέρχρωση δέρματος και των βλεννογόνων, η δίψα για αλάτι και η λέπτυνση των τριχών στια μασχαλιαίες χώρες και στο εφήβαιο.
2 Η πιθανότητα διάγνωσης επινεφριδιακής ανεπάρκειας με τη δοκιμασία χορήγησης ACTH σε ασθενή με πρωινά επίπεδα κορτιζόλης μεγαλύτερα των 11μg/dl είναι μικρή. Η πιθανότητα διάγνωσης επινεφριδιακής ανεπάρκειας σε ασθενή με πρωινά επίπεδα κορτιζόλης μικρότερα των 3μg/dl είναι μεγάλη. Παρ’όλα αυτά, δυναμικός έλεγχος με δοκιμασία διέγερσης με ACTH συστήνεται σε όλους τους ασθενείς με πρωινά επίπεδα κορτιζόλης ορού<19μg/dl.
3 Η διαδικασία και η αξιολόγηση της δοκιμασίας χορήγησης ACTH περιγράφονται σε ξεχωριστή ενότητα.
4 Η διαδικασία και η αξιολόγηση της δοκιμασίας υπογλυκαιμίας περιγράφονται σε ξεχωριστή ενότητα.
5 Η διαδικασία και η αξιολόγηση της δοκιμασίας μετυραπόνης περιγράφονται σε ξεχωριστή ενότητα.
6 Η πρωτοπαθής ΕΑ σχετίζεται συνήθως με αυξημένο μέγεθος επινεφριδίων στη CT κοιλίας, με εξαίρεση την αυτοάνοση ΕΑ, τη συγγενή υποπλασία επινεφριδίων. Αντίθετα, η δευτεροπαθής επινεφιδιακή ανεπάρκεια σχετίζεται με μικρό μέγεθος επινεφριδίων, εκτός αν είναι πρόσφατης έναρξης (πχ μετά υποφυσεκτομή).
7 Η νέκρωση μετά αιμορραγία είναι συχνή σε παιδιά με σηψαιμία από Pseudomonas aeruginosa ή μηνιγγιτιδόκοκκο (Waterhouse–Friderichsen).
8 Είναι διαφορετική οντότητα από την αντίσταση στα γλυκοκορτικοειδή (ΑΓ). Η αντίσταση στα γλυκοκορτικοειδή προκαλείται από μεταλλάξεις στον υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών και μπορεί να είναι κληρονομική, επίκτητη, σποραδική και να αφορά σε ένα όργανο ή ιστό. Η ΑΓ μπορεί να σχετίζεται με επινεφριδιακή ανεπάρκεια. Παρόμοια βιοχημική εικόνα (με αυξημένη συγκέντρωση γλυκοκορτικοειδών) προκαλεί η «σχετική» επινεφριδιακή ανεπάρκεια σε ασθενείς με σήψη ή σοβαρές φλεγμονώδεις διαταραχές.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
1. Oelkers W. Adrenal insufficiency. N Engl J Med 1996; 335:1206.
2. Greensponn SK, et al. Clinical review 32: Laboratory assessment of adrenal insufficiency. J Clin Endocrinol Metab 1994; 79:923.
3. Hägg E, et al. Value of basal plasma cortisol assays in the assessment of pituitary-adrenal insufficiency. Clin Endocrinol 1987; 26:221.