1 Ο συνδυασμός των στοιχείων από το ιστορικό και την κλινική εξέταση κατατάσσει τα ευρήματα σε υψηλού κινδύνου (οικογενειακό ιστορικό μυελοειδούς καρκινώματος θυρεοειδούς αδένα ή πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας-MEN, γρήγορη αύξηση του μεγέθους του όζου, ειδικά κατά τη διάρκεια θεραπείας καταστολής με θυροξίνη, ψηλάφηση σκληρού όζου, ο οποίος συμφύεται με γειτονικές δομές, παράλυση φωνητικών χορδών, τραχηλική λεμφαδενοπάθεια, απομακρυσμένες μεταστάσεις) και μέτριου κινδύνου (ηλικία μικρότερη των 20 και μεγαλύτερη των 65 ετών, άνδρες, ιστορικό ακτινοθεραπείας, συμπτώματα που προκαλούνται από πίεση, όπως δυσφαγία, βράγχος φωνής, δύσπνοια και βήχας). Όταν συνυπάρχουν δύο ευρήματα (από το ιστορικό ή/και την κλινική εξέταση) υψηλού κινδύνου, η πιθανότητα ανίχνευσης κακοήθειας σε έναν όζο είναι πολύ αυξημένη (ο συνδυασμός αυτός είναι σπάνιος, αλλά ειδικός).
2 Δεν υπάρχουν κατευθυντήριες οδηγίες για τη μέτρηση επιπέδων καλσιτονίνης σε ασθενείς με οζώδη θυρεοειδική νόσο. Η πιθανότητα διάγνωσης σποραδικού μυελοειδούς καρκίνου θυρεοειδούς αδένα σε αυτούς τους ασθενείς κυμαίνεται από 0,3-1,5% και για οικονομικούς λόγους η μέτρηση των επιπέδων καλσιτονίνης δεν ενδείκνυται, αλλά ούτε συνιστάται να αποφεύγεται.
3 Η πιθανότητα ύπαρξης κακοήθειας σε έναν όζο είναι ανεξάρτητη του μεγέθους του, με τη διαφορά ότι όζοι μεγέθους<1cm συνήθως δεν προκαλούν κλινικά έκδηλη κακοήθη νόσο. Ύποπτα υπερηχογραφικά ευρήματα του όζου θεωρούνται: το ανώμαλο σχήμα, οι μικροασβεστώσεις, η υποηχογένεια, η απουσία άλω, τα ανώμαλα όρια. Πιο παλιά θεωρούνταν και η κεντρικού τύπου αγγείωση (με δείκτη αγγειακής αντίστασης-RI>0,7 και τελοσυστολική ταχύτητα ροής-PSV>50cm/sec). Παρακέντηση σε μικρούς όζους γίνεται αν υπάρχουν ενδείξεις εξωθυρεοειδικής επέκτασης, αν συνυπάρχουν κακοήθεις λεμφαδένες τραχήλου ή ο όζος προκαλεί συμπτώματα (σπάνιο για μικρού μεγέθους όζο).
4 Όζοι με μη διαγνωστικό αποτέλεσμα σε διαδοχικές FNAC έχουν σχετικά αυξημένο κίνδυνο κακοήθειας και χρειάζονται στενή παρακολούθηση ή χειρουργική αντιμετώπιση.
5 Πρακτικές προηγούμενων χρόνων συνιστούσαν το σπινθηρογράφημα να γίνεται πριν την FNAC. Με τον τρόπο από αποκλείονταν προς παρακέντηση το 10% του συνόλου των όζων που ήταν θερμοί (λόγω πολύ χαμηλή κινδύνου κακοήθειας). Με βάση το συγκεκριμένο αλγόριθμο, FNAC γίνεται σε όζους>1cm (και όχι στο 90%), αλλά σπινθηρογράφημα χρειάζεται να γίνει στο 10% των όζων (αφού αυτό αντιπροσωπεύει το ποσοστό των ύποπτων ευρημάτων στην FNAC). Ενώ το κόστος της μεθόδευσης περιορίζεται, παραμένει το ερώτημα για το ποσοστό 10% του συνόλου των όζων, οι οποίοι είναι θερμοί και παρακεντούνται.
6Κυστικοί όζοι (TIRADS 2) δεν χρειάζονται παρακέντηση, παρά μόνο για θεραπευτικούς λόγους. Όζοι TIRADS 3 χρήζουν παρακέντησης αν έχουν μέγιστη διάμετρο>20χιλ και κατηγορίας TIRADS 4 αν έχουν μέγιστη διάμετρο >15χιλ.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
1. Hegedus L. The thyroid nodule. N Engl J Med 2004, 351:1764.
2. Cooper DS, et al. Management guidelines for patients with thyroid nodules and differentiated thyroid cancer. The American Thyroid Association Guidelines Taskforce. Thyroid 2006; 16:1.
3. Vierhapper, et al. Early diagnosis and curative therapy of medullary thyroid carcinoma by routine measurement of serum calcitonin in patients with thyroid disorders. Thyroid 2005; 15:1267.
4. Kim EK, et al. New sonographic criteria for recommending fine-needle aspiration biopsy of non-palpable solid nodules of the thyroid. Am J Roentgen 2002; 178:687.
5. Rus G, et al. European Thyroid Association guidelines fr ultrasound malignancy risk stratification of thyroid nodules n adults: The EU-TIRADS. Eur Thyroid J 2017; 225-237.